فهم کلمات و ساختار شعر فردوسی توسط مدل شبکه عصبی بازگشتی

چند وقت پیش و پس از خواندن پست شگفت انگیز "کارایی نامعقول شبکه‌های عصبی بازگشتی" تصمیم گرفتم کارایی این شبکه‌ها رو در فهم و باز تولید شعر فارسی آزمایش کنم. نتیجه کار بسیار جالب بود و نشان داد که این مدل‌ها نه تنها میتوانند کلمات صحیح فارسی تولید کنند، بلکه وزن شعر و قافیه و ردیف رو هم بدون اشکال متوجه میشوند. نمونه زیر با استفاده از یک مدل مبتنی بر LSTM و بر اساس شعر فردوسی درست شده است. در این مدل شبکه عصبی آموزش میبیند که بتواند با دیدن n حرف قبلی در یک متن، حرف بعدی را پیش بینی کند. پستی که به اون اشاره کردم جزئیات را  به بهترین نحو توضیح داده و نیازی به تکرار نیست. 

 

ادامه داستان

سواران گردنکشان دسته دید

خردمند را او بدان خسته دید

سکندر نگه کرد پس پهلوان

به بدخواه شد شاد و روشن روان

سپاه اندر آمد به پیش سوار

خردمند و شایسته‌ی کارزار

بفرمود تا بنده آگاه دید

چنین تا بر شاه ایران کشید

نهادند چیزی که پوشیده بود

جهان را درم داد و دینار بود

سران افسر از گوهر شاهوار

نخست آفرین کرد بر کردگار

چو بهرام بشنید گریان شدند

وزان جایگه شاد و خندان شدند

بفرمود تا ناسزا بنگرید

یکی باد سرد از جگر برکشید

شب تیره چون رستم او را بدید

سپهدار پیران به هامون کشید

دمان تا فراز آمد اندر کمان

برو بر نکرد ایچ پیدا زبان

بران تیغ زهر آب داده به دست

به هاماوران داد جویان به دست

سیاوش چو بشنید شاه جهان

که آمد میان کهان و مهان

عنان برگرفتند یکسر به من

بخواند آگهی بر سر انجمن

چنین داد پاسخ که از مهتران

خداوند شمشیر و گرز گران

روان را به دانش به کار آوری

به توران به خواب اندر آرد سری

به گرد اندر آرد بهنگام کار

درختی چنان خسته در کارزار